MARTIN LUTHER KING, Jr.

Το αφιέρωμα που ξεκινήσαμε πριν από λίγες μέρες ολοκληρώνεται με αυτό post που αναφέρεται στον Martin Luther King. Θεώρησα πως το καλύτερο που θα μπορούσα να κάνω είναι απλά να ανεβάσω έναν από τους λόγους του και να μην μπω στην διαδικασία να γράψω κάτι για τον ίδιο διότι θα τον αδικούσα σίγουρα με ό,τι και εάν έγραφα. Έτσι λοιπόν ακολουθεί ο πιο γνωστός του λόγος που έμεινε στην ιστορία σαν I HAVE A DREAM. Η πηγή είναι από το Δελτίο της Ιστορίας των νέγρων, τεύχος 21 (Μάιος 1968).

χαιρομαι που συμμετεχω σημερα μαζι σασ Σ' ενα γεγονοσ που θα μείνει ως η μεγαλύτερη διαδήλωση υπέρ της ελευθερίας στην Ιστορία του έθνους μας.

Εκατό χρόνια πριν, ένας μεγάλος Αμερικανός*, στη συμβολι­κή σκιά του οποίου στεκόμαστε σήμερα, υπέγραψε τη Διακήρυξη της Χειραφέτησης των Μαύρων. Αυτό το βαρυσήμαντο διάταγμα ήρθε σαν ένας μεγάλος φωτεινός φάρος ελπίδας σε εκα­τομμύρια νέγρους σκλάβους που είχαν καεί από τις φλόγες της εξαντλητικής αδικίας. Ήρθε σαν χαρμόσυνη αυγή να δώσει τέ­λος στη μακρά νύχτα της αιχμαλωσίας τους.

Κι όμως, εκατό χρόνια μετά, ο νέγρος δεν είναι ακόμα ελεύθε­ρος. Εκατό χρόνια μετά, η ζωή του νέγρου δυστυχώς δυναστεύε­ται ακόμα από τις χειροπέδες των φυλετικών διαχωρισμών και τις αλυσίδες των διακρίσεων. Εκατό χρόνια μετά, ο νέγρος εξακο­λουθεί να μαραζώνει στο περιθώριο της αμερικανικής κοινωνίας, εξόριστος στον ίδιο του τον τόπο.

Έτσι, ήρθαμε σήμερα εδώ για να διεκτραγωδήσουμε μια επαί­σχυντη κατάσταση. Κατά μια έννοια, ήρθαμε στην πρωτεύουσα του έθνους μας για να εξαργυρώσουμε μια επιταγή. Όταν οι αρχι­τέκτονες της δημοκρατίας μας έγραψαν τα υπέροχα λόγια του Συντάγματος και της Διακήρυξης της Ανεξαρτησίας, υπέγραφαν ένα γραμμάτιο που κληρονόμησαν όλοι οι Αμερικανοί. Αυτό το γραμμάτιο ήταν η υπόσχεση ότι όλοι οι άνθρωποι, ναι, οι μαύροι άνθρωποι όπως και οι λευκοί, θα είχαν εγγυημένα τα αναφαίρετα δικαιώματα της ζωής, της ελευθερίας και της επιδίωξης της ευτυ­χίας.

Είναι φανερό σήμερα ότι η Αμερική δεν τήρησε αυτή την υπό­σχεση σε ό,τι αφορά τους έγχρωμους πολίτες της. Αντί να τιμή­σει αυτή την ιερή υποχρέωση, η Αμερική παρέδωσε στο λαό των νέγρων μια επιταγή χωρίς αντίκρισμα. Μια επιταγή που τους επε­στράφη με την ένδειξη «ανεπαρκείς πόροι». Αρνούμαστε να πι­στέψουμε ότι στο μεγάλο θησαυροφυλάκιο των ευκαιριών αυ­τού του έθνους οι πόροι δεν επαρκούν. Κι έτσι, ήρθαμε να εξαρ­γυρώσουμε αυτή την επιταγή, μια επιταγή που θα μας δώσει, γιατί θα το απαιτήσουμε, τα πλούτη της ελευθερίας και την ασφάλεια της δικαιοσύνης.

Ήρθαμε ακόμα σ' αυτόν τον καθαγιασμένο τόπο για να υπεν­θυμίσουμε στην Αμερική ότι ο χρόνος μας πιέζει. Αυτή η εποχή δε μας επιτρέπει την πολυτέλεια της επανάπαυσης, ούτε το ηρε­μιστικό των βαθμιαίων αλλαγών. Τώρα είναι η ώρα να πραγματο­ποιηθούν οι υποσχέσεις της δημοκρατίας. Τώρα είναι η ώρα να υψωθούμε από τη σκοτεινή και έρημη κοιλάδα των διαχωρισμών προς τον ηλιόλουστο δρόμο της δικαιοσύνης για όλες τις φυλές. Τώρα είναι η ώρα να σηκώσουμε το έθνος μας από την κινούμενη άμμο της ρατσιστικής αδικίας στο στέρεο βράχο της αδελφοσύ­νης. Τώρα είναι η ώρα να κάνουμε τη δικαιοσύνη πραγματικότη­τα για όλα τα τέκνα του Θεού. Θα ήταν ολέθριο για το έθνος να αγνοήσει τους καιρούς που επείγουν. Αυτό το αποπνικτικά θερμό καλοκαίρι της δίκαιης δυσαρέσκειας των νέγρων δε θα τελειώσει παρά μόνο όταν φτάσει το ζωογόνο φθινόπωρο της ελευθερίας και της ισότητας.

Το 1963 δεν είναι το τέλος αλλά η αρχή. Κι εκείνοι που ελπί­ζουν ότι ο νέγρος χρειαζόταν ένα ξέσπασμα κι ότι τώρα θα ηρε­μήσει, θα ξυπνήσουν πολύ απότομα αν το έθνος επιστρέψει στις συνηθισμένες ασχολίες του.

Δε θα υπάρξει ούτε ανάπαυση ούτε ηρεμία στην Αμερική μέ­χρι να παραχωρηθούν στους νέγρους τα πολιτικά τους δικαιώμα­τα. Ο ανεμοστρόβιλος της εξέγερσης θα συνεχίσει να τραντάζει τα θεμέλια του έθνους μας μέχρις ότου προβάλει η λαμπρή ημέρα της δικαιοσύνης.

Πρέπει όμως να πω κάτι στο λαό μου καθώς στέκεται στο ζε­στό κατώφλι που οδηγεί στο παλάτι της δικαιοσύνης. Ότι στην πορεία για να κατακτήσουμε τη θέση που δικαιούμαστε δεν πρέ­πει να γίνουμε ένοχοι άδικων πράξεων.

Ας μη ζητήσουμε να ικανοποιήσουμε τη δίψα μας για ελευθε­ρία πίνοντας από το ποτήρι της πικρίας και του μίσους. Πρέπει πάντοτε να κατευθύνουμε τον αγώνα μας στο υψηλό επίπεδο της αξιοπρέπειας και της πειθαρχίας. Δεν πρέπει να επιτρέψουμε η δημιουργική μας διαμαρτυρία να εκφυλιστεί σε σωματική βία. Ξανά και ξανά οφείλουμε να υψωθούμε στο μεγαλείο του να αντι­τάσσουμε στη σωματική δύναμη τη δύναμη της ψυχής μας.

Το θαυμαστό και πρωτοφανές πνεύμα αγωνιστικότητας που συνεπήρε τη νέγρικη κοινότητα δεν πρέπει να μας οδηγήσει στην καχυποψία προς όλους τους λευκούς, γιατί πολλοί από τους λευ­κούς αδελφούς μας κατάφεραν να καταλάβουν, όπως αποδεικνύει η παρουσία τους εδώ, ότι η μοίρα τους είναι ενωμένη με τη δική μας μοίρα κι ότι η ελευθερία τους είναι άρρηκτα δεμένη με τη δική μας ελευθερία. Η επίθεση που από κοινού ετοιμάζουμε, έτοιμοι να ριχτούμε στα προπύργια της αδικίας, πρέπει να γίνει από στρατό και των δύο φυλών. Δεν μπορούμε να βαδίσουμε μόνοι.

Και καθώς προχωρούμε, πρέπει να υποσχεθούμε ότι πάντα θα βαδίζουμε μπροστά. Δεν είναι δυνατόν να γυρίσουμε πίσω. Υπάρ­χουν εκείνοι που ρωτούν τους ζηλωτές των πολιτικών δικαιωμά­των, «πότε θα ικανοποιηθείτε;» Αποκλείεται να ικανοποιηθούμε όσο ο νέγρος πέφτει θύμα της ανείπωτης φρίκης της αστυνομικής βαρβαρότητας.

Αποκλείεται να ικανοποιηθούμε όσο τα κορμιά μας, βαριά από την κούραση του ταξιδιού, δεν μπορούν να βρουν κατάλυμα στα

μοτέλ των εθνικών οδών και στα ξενοδοχεία των πόλεων. Απο­κλείεται να ικανοποιηθούμε όσο η βασική μετακίνηση του νέγρου είναι από ένα μικρό γκέτο σ' ένα μεγαλύτερο.

Αποκλείεται να ικανοποιηθούμε όσο τα παιδιά μας ξεγυμνώ­νονται από την αυτοεκτίμηση και την αξιοπρέπεια τους με επι­γραφές που δηλώνουν «μόνο για λευκούς». Αποκλείεται να ικα­νοποιηθούμε όσο ένας νέγρος του Μισισιπή δεν μπορεί να ψηφί­σει κι ένας νέγρος της Νέας Υόρκης πιστεύει ότι δεν υπάρχει τίποτε άξιο να το ψηφίσει. Όχι, δεν είμαστε ικανοποιημένοι και δε θα ικανοποιηθούμε μέχρις ότου κυλήσουν τα νερά της ορθής κρίσης, μέχρις ότου η δικαιοσύνη γίνει χείμαρρος ορμητικός.

Δεν ξεχνώ ότι μερικοί από σας έρχεστε εδώ μετά από σκλη­ρές δοκιμασίες και βάσανα. Μερικοί μόλις βγήκατε από τη φυ­λακή. Μερικοί ήρθατε από περιοχές όπου η επιδίωξη της ελευ­θερίας σας άφησε τσακισμένους από τις θύελλες των διωγμών, κλονισμένους από τους ανέμους της αστυνομικής βαρβαρότητας. Είστε οι παλαίμαχοι του δημιουργικού μαρτυρίου. Συνεχίστε το έργο σας με την πίστη ότι το αφιλοκερδές μαρτύριο θα φέρει τη λύτρωση.

Γυρίστε πίσω στο Μισισιπή, γυρίστε στην Αλαμπάμα, γυρίστε στη Νότια Καρολίνα, γυρίστε στη Γεωργία, γυρίστε στη Λουϊζιάνα. Γυρίστε στις εξαθλιωμένες συνοικίες και στα γκέτο των πόλεων του Βορρά, ξέροντας ότι αυτή η κατάσταση μπορεί να αλ­λάξει και θα αλλάξει με κάποιον τρόπο. Ας μη σερνόμαστε στην κοιλάδα της απελπισίας.

Σας λέω, λοιπόν, φίλοι μου, ό,τι αν και πρέπει να αντιμετωπί­σουμε τις δυσκολίες του σήμερα και του αύριο, εγώ εξακολουθώ να έχω ένα όνειρο. Είναι μια ελπίδα βαθιά ριζωμένη στο αμερικα­νικό όνειρο, ότι μια μέρα αυτό το έθνος θα ξυπνήσει και θα βιώ­σει το αληθινό νόημα του «πιστεύω» του, που λέει πως «θεωρού­με αυταπόδεικτο αξίωμα ότι όλοι οι άνθρωποι γεννιούνται ίσοι».

Έχω ένα όνειρο, ότι κάποια μέρα, πάνω στους ματωμένους λόφους της Γεωργίας, οι απόγονοι των πρώην σκλάβων και οι

απόγονοι των πρώην δουλοκτητών θα μπορέσουν να καθίσουν στο κοινό τραπέζι της αδελφικής αγάπης.

Έχω ένα όνειρο, ότι κάποια μέρα ακόμα και η Πολιτεία του Μισισιπή που καίγεται από τη φωτιά της αδικίας, που φλέγεται στο καμίνι της καταπίεσης, θα μεταμορφωθεί σε μια όαση ελευ­θερίας και δικαιοσύνης.

Έχω ένα όνειρο, ότι τα τέσσερα μικρά παιδιά μου θα ζήσουν μια μέρα σ' ένα έθνος όπου δε θα κρίνονται από το χρώμα του δέρματος τους αλλά από την ποιότητα του χαρακτήρα τους. Έχω ένα όνειρο σήμερα!

Έχω ένα όνειρο, ότι κάποια μέρα, κάτω στην Αλαμπάμα, με τους φαύλους ρατσιστές της, με τον κυβερνήτη που απ' τα χείλη του στάζουν λόγια αντίδρασης και μηδενισμού, ναι, ακριβώς εκεί, στην Αλαμπάμα, θα έρθει η μέρα που τα μαύρα αγοράκια και κο­ριτσάκια θα μπορούν να δώσουν το χέρι στα λευκά αγοράκια και κοριτσάκια σαν αδέλφια. Έχω ένα όνειρο σήμερα!

Έχω ένα όνειρο, ότι κάποια μέρα κάθε κοιλάδα θα υψωθεί, κάθε λόφος και βουνό θα χαμηλώσει, οι τραχείς τόποι θα γίνουν ομα­λοί και οι στρεβλωμένοι θα ισιώσουν και η δόξα του Κυρίου θα αποκαλυφθεί και όλη μαζί η ανθρωπότητα θα την αντικρίσει.

Αυτή είναι η ελπίδα μας. Μ' αυτή την ελπίδα επιστρέφω στο Νότο.

Μ¹ αυτή την ελπίδα θα μπορέσουμε να δουλέψουμε μαζί, να προσευχηθούμε μαζί, ν' αγωνιστούμε μαζί, να μπούμε στη φυλα­κή μαζί, να υπερασπιστούμε μαζί την ελευθερία, ξέροντας ότι θα είμαστε ελεύθεροι κάποια μέρα. Εκείνη τη μέρα όλα τα παιδιά του κόσμου θα μπορούν να τραγουδήσουν με νέο νόημα τους στί­χους «ελευθερίας γη/ πατρίδα μου, για σένα/ υψώνω τη φωνή/ γη-μνήμα των πατέρων μου/ καμάρι των πιστών/ στα πλάγια των βου­νών/ ελευθερία ας αντηχεί». Κι αυτό πρέπει να επαληθευτεί, αν θέλει η Αμερική να γίνει ένα μεγάλο έθνος.

Ας αντηχήσει λοιπόν η ελευθερία από τους πελώριους λόφους του Νιου Χάμσαϊρ.

Ας αντηχήσει η ελευθερία από τα μεγαλόπρεπα βουνά της Νέας Υόρκης.

Ας αντηχήσει η ελευθερία από τα υψώματα της Πενσυλβάνιας.

Ας αντηχήσει η ελευθερία από τα χιονοσκέπαστα Βραχώδη Όρη του Κολοράντο.

Ας αντηχήσει η ελευθερία από τις καμπυλόγραμμες πλαγιές της Καλιφόρνιας.

Αλλά όχι μόνο.

Ας αντηχήσει η ελευθερία από το Πετρώδες Όρος της Γεωρ­γίας.

Ας αντηχήσει η ελευθερία από το Όρος της Σκοπιάς στο Τενεσί.

Ας αντηχήσει η ελευθερία από κάθε λόφο και ύψωμα του Μισισιπή, από κάθε βουνοπλαγιά, ας αντηχήσει η ελευθερία.

Κι όταν αφήσουμε την ελευθερία να ηχήσει, όταν την αφή­σουμε να αντηχήσει από κάθε χωριό και χωριουδάκι, από κάθε πόλη και ομοσπονδιακή Πολιτεία, τότε θα μπορέσουμε να επι­σπεύσουμε τη μέρα που όλα τα παιδιά του Θεού -μαύροι και λευ­κοί, Ιουδαίοι και Εθνικοί, Καθολικοί και Προτεστάντες- θα μπο­ρούν να δώσουν τα χέρια και να τραγουδήσουν τα λόγια του πα­λιού νέγρικου ύμνου: «Ελεύθεροι επιτέλους, ελεύθεροι επιτέλους/ Δόξα στον Παντοδύναμο, είμαστε ελεύθεροι επιτέλους».

*Εννοεί τον πρόεδρο Λίνκολν